تحلیل کاربری سرزمین در بخش مرکزی گیلان با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین

Authors

  • دکتر احمد نوحه گر استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
  • دکتر بهمن جباریان امیری استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه تهران
  • روشنک افراخته دانشجوی کارشناسی ارشد آمایش سرزمین، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
Abstract:

وضعیت سیمای سرزمین، یکی از عوامل کلیدی انتخاب محل سکونت و فعالیت و رضایت‌مندی مردم است. کاربریِ/پوششِ زمین در سال‌های گذشته بۀ واسطۀ رشد جمعیت و تغییر نگرش مردم تغییرات زیادی داشته است. این تغییرات در استان گیلان به علت شرایط اقلیمی، مرز دریایی، نرخ به طور نسبی بالای رشد جمعیت، مهاجرپذیری و در نهایت تراکم جمعیت و تراکم ساخت‌وساز بسیار محسوس و مستمر است. تغییرپوشش سرزمین منجربه ایجاد پهروشدگی، سوراخ‌شدگی، بریدگی، فرورفتگی، سائیدگی و به همآمیختگی سیما شده است. روند تغییرات محیطی با افزایش پراکنش جوامع انسانی و تسلط بیشتر بر محیط زیست در مقیاس وسیع‌تر و سرعت بیشتری صورت می‌گیرد. بنابراین داده‌های سیمای سرزمین برای مدیریت و برنامه‌ریزی و برقراری نظم طبیعی پایدار اکوسیستم‌ها ضروری است. سنجه‌های سیمای سرزمین به‌عنوان ابزار کمّی، می‌تواند خصوصیات ترکیب و پیکره‌بندی سیمای سرزمین را مشخص کنند. در این تحقیق، سنجه‌های توزیع مکانی و ترکیب‌بندی تکه‌ها، در سطح کلاس و سیمای سرزمین استفاده شده است. هدف از این مطالعه، بررسی ساختار سیمای سرزمین و تفسیر شرایط موجود منطقه است؛ بنابراین، ابتدا نقشه‌های پوشش زمین ارائه و طبقه‌بندی‌ شده‌اند، آنگاه 16 سنجه، از سنجه‌های ترکیب و پیکره‌بندی سیمای سرزمین بر اساس تجربیات و مطالعات پیشین انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان ‌داده است که در اثر دخل و تصرف انسان، ساختار سیمای سرزمین ریزدانه شده ؛ تعداد تکه‌های انسان‌ساخت مصنوعی و نیمه‌طبیعی افزایش یافته و عوامل مزبور منجر به هضم کاربری جنگل و بیشه‌زار متراکم شده است. اتصال و پیوستگی سیمای سرزمین نیز به واسطۀ افزایش تکه‌های کاربری‌های متنوع، کاهش پیدا کرده و چشم‌انداز منطقه با هضم تکه‌های جنگل در میان پوشش‌های انسان ساخت، به‌ویژه یکپارچه‌سازی زمین‌های کشاورزی دچار تحول شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل تخریب سیمای سرزمین حوزه آبخیز نکا با استفاده از متریک های اکولوژی سیمای سرزمین

تغییر پوشش / کاربری سرزمین ناشی از فعالیت انسان به دلیل عدم توجه به محدودیت های محیط زیستی بر سیمای محیط بسیار تاثیر گذار بوده و روند در حال توسعه تغییر کاربری در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده فاکتورهای ساختاری و عملکردی، اثرات محیط زیستی شدیدی بر اکوسیستم های طبیعی داشته است. بنابر این با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییر پذیری ،در...

full text

به‌کارگیری سنجه های سیمای سرزمین در تخصیص کاربری اراضی

ایجاد و حفظ لکه­های بزرگ­تر در چیدمان کاربری­ها یا کاربرد مفهوم تراکم در چینش آن‌ها، معیار الهام‌گرفته­ای از طبیعت است که می­تواند به نحوی شایسته­تر در به­گزینی کاربری­ها لحاظ شود. همزمانی معیار تراکم و پیوستگی در به­گزینی کاربری اراضی، بیشتر، اتخاذ رویکردی پیشگیرانه است تا برآورد شدت تغییرات پس از وقوع حادثه. در این مطالعه به‌منظور چگونگی لحاظ تراکم و پیوستگی در به­گزینی کاربری اراضی، منطقة مو...

full text

ارائه الگوی کاربری زمین پایدار با استفاده از رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین پایدار (نمونه موردی: شهر رامسر)

در دهه اخیر کاربری های فضای سبز،کشاورزی، باغات و جنگل ها و مراتع در شهر رامسر تحت تاثیر توسعه شهری، قرار گرفته و پیامدهای اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی متعددی را در پی داشته و سبب بروز ناپایداری و زوال محیط زیست شهری شده اند. توجه ناکافی به نگرش های اکولوژیکی در برنامه ریزی کاربری زمین منجر به آسیب جدی به سامانه های طبیعی و ناپایداری شهر شده است. در این پژوهش با استفاده از رویکرد اکولوژی سیمای ...

15 صفحه اول

تحلیل تغییرات کاربری اراضی حوزۀ آبخیز بالانج‌‌چای با استفاده از سنجه‌‌های سیمای سرزمین

امروزه تفکیک سیمای سرزمین به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های اکولوژی و کاهش تنوع بیولوژیکی شناخته شده است. این مسأله وسعت عرصه‌های طبیعی را کاهش و پراکندگی و انقطاع آن را افزایش می‌دهد. آشکارسازی و تحلیل تغییرات کاربری اراضی مبنای شناخت مسائل و مشکلات محیط زیست می‌باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی بالانج‌چای شهرستان ارومیه به کمک فناوری سنجش از دور و با استفاده از...

full text

تحلیل تغییرات کاربری/پوشش اراضی استان اردبیل با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین

پیشینه و هدف ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین منجر به ایجاد درک صحیحی از نحوه تعامل انسان و محیط‌زیست می‌شود. سنجه‌های سیمای سرزمین می‌توانند به عنوان اساس مقایسه سناریوهای متفاوت سیمای سرزمین، یا شناخت تغییر و تحولات سیمای سرزمین در طی زمان باشند. استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین، ضمن صرفه‌جویی در زمان، ارزیابی زیست‌محیطی پیامد فعالیت‌های انسانی را به صورت تجمعی د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 15

pages  197- 214

publication date 2015-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023